مراحل رشد کودک از یک تا سه ماهگی

همه ما عجول شده ایم.همانطور که برای همه کارهای روزانه مان عجله داریم و میخواهیم به همه کارهایمان در زمان کوتاهی برسیم, دوست داریم فرزندمان زودتر از همه بچه ها بایستد, بخندد و راه برود.برخی پا را از این هم فراتر میگذارند و از کودک یکساله توقع دارند که اعداد را بشمارد و شعر بخواند یا از کودک سه ساله شان توقع دارند که بخواند و بنویسد!

اما داشتن این توقعات درست است و سوال مهم تر اینکه, آیا اگر کودکی قادر به برآورده کردن توقعات ما نباشد, کم هوش و کم استعداد محسوب میشود؟ و برعکس, کودکی که همه این کارها را زودتر از موعد انجام دهد, باهوش و نابغه است؟

واقعیت این است که مقایسه کردن بچه ها با هم, به هیچ عنوان, کار درستی نیست و فقط باعث اضطراب والدین و فشار آوردن به کودک می شود.درست است که والدین فرزندشان را به دنیا آورده اند, از حضور او هیجان زده اند و نمی توانند برای بزرگ شدن او صبر کنند, اما مانند بسیاری از تغییرات زندگی چه بخواهیم و چه نخواهیم, کودک آهسته و پیوسته رشد خواهد کرد و در هر هفته  و هر ماه از زندگی اش, مهارت تازه ای را یاد خواهد گرفت.

پس به جای اینکه هیجان زده شویم, بهتر است کتاب های رشد کودک را مطالعه کنیم تا بدانیم در هر مرحله از رشد کودکمان, چه توقعی از او باید داشته باشم.همیشه باید به خاطر داشته باشم که برای آموختن یک مهارت, باید یک بازه زمانی را در نظر بگیریم زیرا برخی از بچه ها, کمی زودتر یا کمی دیرتر ممکن است مهارتی را به دست آورند.پس به جای مقایسه کودکتان با کودکان دیگر او را با جدول های پایش رشد کودک مقایسه کنید و از دیدن توانمند شدنش لذت ببرید.

در ادامه برخی از کارهایی را که بر اساس جدول اساندارد, کودکان تا سه ماهگی در هر ماه قادر به انجام آن میشوند, آورده ایم که دانستن آنها به شما کمک میکند رشد فرزندتان را به درستی پایش و در صورت تاخیر غیر معمول با پزشک مسورت کنید.

--------------------------------------------------------------------------------------------

پایش رشد در ماه اول زندگی

نوزاد شما طی اولین هفته از تولد, وزن از دست می دهد.(کاهش وزنی حدود 5 تا 10 درصد وزن هنگام تولد طبیعی تلقی میشود)

اما حدود 2 تا 3 هفته بعد, حدودا روزی 14 تا 28 گرم اضافه وزن پیدا میکند و مجددا به وزن هنگام تولد برخواهد گشت و تا پایان ماه اول, وزنش حدود 900 گرم زیاد مشود.انتظار داشته باشید بند نافش بین 10 روز تا 2 هفته بعد از زایمان بیافتد.

هنوز نمی تواند گردنش صاف نگه دارد پس هنگام بغل کردن باید گردنش را نگه دارید.همچنین باید مراقب نقاط نرمی که روی سر و پشت گردنش هستند(همان ملاج), باشید.در این زمان حرکت نوزاد, اغلب معطوف به بدن خودش است و در ارتیاط با محیط اطراف خود نیست.او اغلب حرکات را به صورت رفلکسی و نه آگاهانه انجام میدهد انجام میدهد.اگر انگشت خود را نزدیک دستش ببرید, آن را می گیرد و رها نمیکند.

رفلکس مکیدن باعث می شود به سمت هرچه که در نزدیکی گونه و لبش باشد, بچرخد تا آن را بمکد.انتظار داشته باشید جمعا, دستکم 16 ساعت در روز بخوابد.نوزاد در این مرحله از زندگی اش به شدت نزدیک بین است پس فقط آنچه را میبیند که در فاصله 20 تا 30 سانتی متری صورتش قرار دارد.

پس هنگامی که میخواهید با او حرف بزنید, صورتتان را در فاصله نزدیکی از چشمانش بگیرید تا بتواند شما را ببیند زیرا او عاشق صورت آدم است.

 -------------------------------------------------------------------------------------------------

پایش رشد در ماه دوم زندگی

در این ماه نوزاد شما به یک بچه دوست داشتنی تبدیل میشود زیرا هم از نظر جسمی و هم از نظر اجتماعی بزرگ شده و می تواند با شما ارتباط برقرار کند.به این معنا که روی حرکات رفلکسی خودش, تسلط بیشتری پیدا میکند و برخی حرکات را به طور ارادی انجام میدهد.در این مرحله او میتواند وقتی روی شکمش خوابیده,سرش را تا حدی (به اندازه 45 درجه) بلند کند.

آنچه که نزدیک صورتش باشد, با چرخش سر دنبال میکند و حرکاتش کم کم از حالت غیر ارادی خارج و هدفمند می شود.او تازه متوجه دستانش میشود و این کشف او را هیجان زده و خوشحال میکند.در پایان ماه دوم برخی شیرخواران ممکن است بتوانند اسباب بازی هایی که از تختشان آویزان است بگیرند.شیرخوار 2 ماهه لبخند بزند و غان و غون کند.

 -------------------------------------------------------------------------------------------------

پایش رشد در ماه سوم زندگی

حالا دیگر کودکتان توانایی صاف نگه داشتن گردنش را دارد و وقتی روی شکمش خوابیده, سر و سینه اش را بلند میکند.او همچنان به تلاش برای گرفتن اسباب بازی هایی که اطراف تختش آویزان است, ادامه می دهد و احتمالا گاهی خواهد توانست آنها را در دست بگیرد.شاید هم بتواند یک جغجغه یا اسباب بازی کوچک را در دستش نگه دارد.پس از شناختن دست ها او به شناسایی اعضای دیگر بدنش ادامه می دهد و از این کار لذت میبرد.

زمان های خواب و بیداری اش طولانی میشود و این تغییر به شما فرصت بیشتری برای استراحت می دهد.جالب است بدانید فرزندتان در این سن قادر است احساساتی مانند تعجب, ترس, عصبانیت و خوشحالی را از حالت چهره شما بخواند و حتی تقلید کند.اولین لبخندهای کودک غیر ارادی و رفلکسی بودند, اما در این سن او کم کم یاد میگیرد که در پاسخ به لبخند شما, لبخند بزند(لبخند اجتماعی).

صداها مخصوصا صداهای آشنا را تشخیص میدهد و سعی می کند با افراد ارتیاط برقرار کند.شما در این سن هنوز به راحتی میتوانید اشیا را از او پنهان کنید زیرا او از قانون ثبات شی بی خبر است.یعنی وقتی وسیله ای را از دید او خارج میکنید, هنوز نمیتواند بفهمد آن شی غیب شنده و فقط جایش تغییر کرده است.