آلرژى يا بيمارى هزاره سوم

آلرژى يکى از بيماريهاى جوامع صنعتى و پيشرفته است که در دو دهه گذشته در سراسر جهان افزايش يافته است.

اين بيمارى که در اوايل قرن بيستم بيمارى نادرى بود، از دهه ۶۰ ميلادى رو به افزايش گذاشت و در دهه هاى۸۰ و۹۰ نيز تلفات ناشى از اين بيمارى رشدقابل توجهى يافت . هم اکنون ۵۰ ميليون نفر در جهان مبتلا به بيمارى آسم هستند، و دو بيمارى آسم و آلرژى اولين علت غيبت از مدرسه و محل کار و بسترى شدن در بيمارستان هاى جهان است .

دکتر "مصطفى معين " رييس انجمن آسم و آلرژى ايران ، چندى پيش در سمينار تخصصى و بازآموزى ايمونولوژى، درباره شيوع آلرژى در ايران گفت : تشخيص ديرهنگام ، تغيير زندگى از شرايط روستايى به شهرى، آلودگى هوا و مواد افزودنى به غذاها، از عمده دلايل رشد شيوع اين بيمارى در ايران است . به گفته معين قرار گرفتن در معرض دود سيگار، سطح پايين بهداشت و تغذيه نامناسب از جمله عوامل تشديدکننده ى بيمارى آسم و آلرژى است .

پژوهش هاى انجام شده در کشور نشان مىدهد که هم اکنون ۱۰ تا۱۵ درصد از کودکان ايرانى مبتلا به آسم هستند. پنج تا۱۰ درصد بزرگسالان ايرانى نيز به بيمارىهاى آسم و آلرژى مبتلا هستند. اين پژوهشها حاکى است دو تاچهار دهم درصد از کودکانى که در خانواده هاىسيگارى زندگى مىکنند، به بيماريهاى تنفسى و آسم مبتلا مىشوند.

براساس اين پژوهش ها، به طور کل دو نوع آلينده بر افزايش آلرژى موثر است ، آلاينده هاى موجود در فضاى بسته نظير دود سيگار و بخار مواد غذايى که بر دستگاه تنفسى اثر مىگذارند و دوم گوگرد و گرده غبار موجود در هوا که هر يک به نوعى موجب بروز آسم و اختلال بر دستگاه گردش خون ، قلب و عروق مىشود.

 دکتر "محمد قرگوزلو" فوق تخصص آسم و آلرژى دراين باره مىگويد : لاتکس از مواد بشدت حساسيت زاست که به خاطر محکمى و شکل پذيرى آن وارد زندگى شده است . لاتکس يک فراورده گياهى است که به واسطه فرايندى که روى آن انجام مى شود به صورت ترکيبى استفاده فزاينده اى در مواد مختلف از جمله دستکشهاى ظرفشويى، دستکشهاى مختلف جراحى، لوازم آرايش ، انواع کش ها، لباسهاى کش دار، لباس استرچ ، جوراب دارد. وى مىگويد : لاتکس شايعترين ماده حساسيت زا در جامعه پزشکى است که مصارف پزشکى فراوانى از جمله انواع لوله هاى کاتتر، سرسرنگها، سرسوزنها و غيره دارد.

در همين حال تحقيقات حاکى است حتى مواد دارويى که براى مبارزه با بيمارىها ساخته مىشود در افزايش آلرژى نقش دارد که از جمله آنها آنتى بيوتيک ها است . توجه دانشمندان در سالهاى اخير به اين نکته جلب شده است که مصرف آنتى بيوتيک ها مىتواند موجب تحريک سيستم ايمنى بدن و بکار افتادن آن عليه خود اعضا بدن شود و از اين رهگذر عوارضى نظير آسم و يا انواع آلرژىها و حساسيتها براى اشخاص بوجود آيد.

آنچه که توجه دانشمندان را به رابطه ميان مصرف آنتى بيوتيک و بروز بيماريهايى مانند آسم و آلرژى جلب کرد اين امر بود که بر اساس برخى تحقيقات آمارى مشاهده شده بود موارد ابتلا به بيمارى آسم يا انواع آلرژيهادر سطح جهانى با ازدياد مصرف آنتى بيوتيک ارتباط دارد. البته برخى از پژوهشگران معتقدند علل ديگرى نظير رژيم غذايى نامناسب ونيز استفاده زياد از مواد پاک کننده و ضدعفونىکننده در خانه ها در ازدياد چشمگير موارد ابتلا به اين بيمارىها نقش دارند.

اما با اين همه بايد به دنبال مبارزه با آلرژىها به ويژه آلرژىهاى فصلى بود. مهمترين علايم آلرژى فصلى شامل عطسه مکرر، آبريزش شديد از بينى، خارش يا آبريزش از چشمها، خارش گلو و گوش و کام ، از دست دادن قدرت تمرکز حواس ،احساس ناراحتى و بيمارى عمومى است .

مفيدترين درمان ها براى آلرژى را مىتوان از جمله موارد زير عنوان کرد : - قرصهاى آنتى هيستامين و افشانه هاى بينى که به تسکين آبريزش بينى، عطسه ، خارش گلو و آبريزش و خارش چشمها کمک مىکند. - افشانه هاى بينى ضدالتهابى و قطره هاى بينى که التهاب داخل بينى را کاهش مىدهند. - افشانه هاى ضدآلرژى بينى و قطره هاى چشمى که بر روى بينى و چشمها موثر است و از ايجاد تحريک توسط ماده آلرژى زا جلوگيرى کمک مىکند. - درصورتى که انسداد و گرفتگى بينى وجود نداشته باشد، افشانه ها و قرصهاى دکونژستان چندان کمکى نمىکنند. - يک قطره چشمى به نام olopatidine "اولوپاتيدين " ظاهرا در رفع علايم و کنترل آلرژى چشم بسيار موثر است .

 چنانچه با وجود مصرف دارو علايم بيمارى برطرف نشود، ايمنى درمانى گرده گياهان مىتواند موثر باشد. در اين روش طى يک دوره سه ساله مقادير اندکى از گرده گياه به فرد تزريق مىشود تا با ايجاد تحمل ايمنى، آلرژى درمان شود. در عين حال به خاطر داشته باشيم تجويز واکسن براى آلرژى ، تنها در شرايط بسيار خاص و استثنايى کاربرد علمى دارد. درحساسيت به نيش زنبور، آلرژى بينى و موارد خاصى از آسم واکسن تجويز مىشود و لذا در حال حاضر تجويز واکسنهاى آلرژى براى انواع ديگر حساسيت مثل حساسيتهاى غذايى، کهير، اگزما و موارد آسم معمولى و حساسيت خفيف نسبت به گرده گياهان توصيه نمىشود