شب ادراری کودکان

شب ادراری كودكان علل مختلفی دارد كه یكی از مهمترین آنها علل ژنتیكی است، استرس و هورمون نیز از علل دیگر بیماری شب ادراری کودکان است.

شب ادراری کودکان چیست؟

شب‌ادراری کودکان یا شب‌میزی به حالتی گفته می‌شود که در سنی که معمولاً هم سن و سالان بیمار می‌توانند خود را کنترل کنند، شخص به طور غیرارادی در هنگام خواب ادرار می‌کند.

معمولا دو نوع شب‌ ادراری در کودکان وجود دارد:

-  شب‌ ادراری کودکان اولیه: اگر از ابتدای تولد هنوز کودک در شب ادرار می‌کند به این حالت شب ادراری اولیه (PNE) می‌گویند. معمولا به دلیل این نوع از شب ادراری در کودکان به دلیل عدم رشد كامل سیستم عصبی رخ می ‌دهد. حدود 20 درصد از كودكان 5 ساله حداقل یك بار در ماه دچار این مساله می‌ شوند كه در پسران، 5 درصد و در دختران 1 درصد است.

- شب‌ادراری کودکان ثانویه: اگر کودک شب ادراری نداشته و بعداً دچار آن شده به آن شب ادراری کودکان ثانویه (SNE) گویند. معمولا 6 ماه پس از فراگیری دفع ادرار بروز می‌ كند. بیشتر دختران تا سن ۶ سالگی و بیشتر پسران تا سن ۷ سالگی از حالت شب ادراری خارج می‌شوند. تا سن ۱۰ سالگی نزدیک به ۹۵٪ از کودکان بهبود می‌یابند. میان ۰٬۵٪ تا ۲٬۳٪ از بزرگسالان دارای شب ادراری هستند. تنها 2 تا 3 درصد از كودكانی كه دچار چنین شب‌ادراری می ‌شوند، دلیل پزشكی برای این مساله دارند. شایع ترین سن بروز شب‌ادراری در کودکان، حدود 3 سالگی است. این مشكل معمولا بین سنین 6 تا 8 سالگی و همزمان با بزرگ شدن مثانه و بهبود قدرت كنترلی مثانه از بین می ‌رود.

كودكانی هم كه در روز دچار بی ‌اختیاری ادرار می ‌شوند، به احتمال زیاد به نوعی اختلال عضوی مبتلا هستند. بی ‌اختیاری ادرار در روز، در دختران شایع‌ تر از پسران است.

علایم شب‌ ادراری کودکان چیست؟

علایم شب‌ادراری کودکان می‌تواند به‌صورت خیس کردن محل خواب به‌طور متناوب یا منظم باشد. قابل ذکر است که در شب‌ادراری بدون وجود بیماری، اثری از سوزش ادرار وجود ندارد و ادرار کاملاً شفاف می‌باشد.

علت شب‌ادراری کودکان:

بیماری‌های زمینه‌ای را میتوان یکی از دلایل شب ادراری کودکان دانست

• از علت شب ادراری در کودکان میتوان به بیماری‌های عصبی اشاره کرد:

بیماری‌هایی مانند اسپینابیفیدا (بیماری مادرزادی نخاعی در کودک)، مننگوسل و مننگومیلوسل در کودکان می‌تواند علت بروز شب‌ادراری در دوره بزرگسالی باشد.

• کمبود ترشح هورمون ضدادرار یکی از علل شب ادراری در کودکان می باشد:

کاهش این هورمون در بدن مانع برگشت مجدد مقادیری از آب به خون و دفع شدن بیش از حد آب از کلیه‌ها می‌شود و بیمار دچار شب‌ادراری خواهد شد. در بیماری دیابت بی‌مزه نیز چنین روندی را مشاهده می‌کنیم.

• عقب‌ماندگی ذهنی باعث شب ادراری در کودکان میشود:

3 تا 4 درصد افراد مبتلا به عقب‌ماندگی ذهنی دچار شب‌ادراری هستند.

• بیماری مثانه بیش ‌فعال از علل شب ادراری کودکان است:

این بیماران همیشه احساس می‌کنند دچار لرزش مثانه هستند. عضلات مثانه انقباض‌های مهارنشده دارد که باعث می‌شود شب‌ادراری طول کشیده در بزرگسالان ایجاد شود. شب‌ادراری در مبتلایان به مثانه بیش‌فعال 3 برابر بیشتر از جمعیت عادی است.

• یکی از علل شب ادراری کودکان را میتوان داشتن مثانه عصبی دانست:

در این بیماری مثانه کوچک و کم حجم است ولی دیواره ضخیمی دارد و مانند مثانه طبیعی خاصیت کشسانی و نگهداری ادرار را ندارد.

• اختلال‌های روانی باعث شب ادراری کودکان میشود:

وقتی فردی به‌طور ناگهانی دچار شوک روانی می‌شود، ممکن است استرس‌های ناشی از آن باعث شب‌ادراری او شود.

• بیماری‌های زمینه‌ای را نیز میتوان یکی از دلایل شب ادراری در کودکان دانست:

بعضی بیماری‌ها مانند بیماری‌های نخاعی یا تومور در مغز ممکن است باعث شب‌ادراری کودکان شود.

• استرس‌های محیطی باعث شب ادراری کودکان میشود:

گاهی تنش‌ها و فشارهای روانی مداوم نیز باعث شروع شب‌ادراری کودکان می‌شود.

• عفونت‌های ادراری را نیز میتوان از علل شب ادراری کودکان نام برد:

وجود عفونت در مجاری ادرار باعث بی‌اختیاری ادرار و شب‌ادراری در کودکان می‌شود.

• مصرف بعضی از مواد خوراکی باعث شب ادراری در کودکان میشود:

مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار یا مشروبات الکلی، یبوست و عواملی از این قبیل در بروز شب‌ادراری نقش مهمی دارند.

عوارض شب ادراری کودکان چیست؟

عوارض دیررس شب ادراری کودکان معمولاً در سنین بالاتر دیده می‌شود

عوارض شب‌ ادراری کودکان می‌تواند به دو شکل عوارض زوددرس و دیررس مشاهده شود. در مورد عوارض زودرس یا شب‌ادراری فونکسیونل، مسائل به صورت روانی تظاهر می‌یابند، نه عضوی و بیش‌تر در سنین ورود به مدرسه تشدید می‌شود.

عوارض دیررس شب ادراری کودکان گاها اتفاق می‌افتد و معمولاً در سنین بالاتر دیده می‌شود. مثلاً فرد بالغ تحت فشارهای روانی، دچار تکرر ادرار شبانه می‌شود، بدون آنکه در روز مشکلی داشته باشد. همچنین تکرار ادرار شبانه می‌تواند تظاهری از شب‌ادراری در دوران بلوغ نیز باشد. چنان که شب‌ادراری کودکان تا بعد از سن 3 سالگی وجود داشته باشد، بایستی به فکر درمان بیماری افتاد.

چه آزمایش‌های تشخیصی جهت مشکل شب ادراری کودکان مورد نیاز است؟

معمولاً برای این گونه بیماران آزمایش کامل ادرار و کشت ادرار درخواست می‌شود که تقریباً اکثر مواقع نرمال می‌باشد، اگر چه ممکن است گاهی در بیماران شب ادراری الکتروانسفالوگرام (نوار مغزی) غیرطبیعی مشاهده شود.

هم‌چنین در کلیشه رادیوگرافی مثانه که بلافاصله بعد از ادرار کردن گرفته می‌شود، معمولاً اثری از ادرار باقی مانده وجود ندارد که همه ی مسائل ذکر شده دال بر سلامت مثانه و دستگاه ادراری می‌باشد.

منابع:

zanjefil.com

rastineh.ir
mbb1.blogfa.com